Emlak vergisinde engellilere sağlanan vergi avantajının dayanağını 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun “Nispet” başlıklı 8 inci maddesi oluşturmaktadır. Maddenin birinci fıkrasında emlak vergisi oranına yer verilmiş, ikinci fıkrada ise Bakanlar Kuruluna sosyal nitelikli durumları dikkate alarak emlak vergisi oranını belli şartlarda sıfıra kadar indirme yetkisi vermiştir. İkinci fıkra aşağıdaki gibidir:

“Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m²’yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Bakanlar Kurulu kendisine verilen yetkiyi kullanarak yukarıdaki oranı ilgili şartları taşıyanlar için “Sıfıra” indirmiştir. Bakanlar Kurulu Kararı İçin TIKLAYINIZ.

Yukarıdaki düzenleme uyarınca; Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 ’yi geçmeyen tek meskeni olan engelliler (kullanım hakkına sahip olunması hali dahil) emlak vergisi ödemeyeceklerdir.

EMLAK VERGİSİ AVANTAJINDAN NASIL YARARLANILIR?

Engellilerin indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanabilmeleri için engelli kimlik kartı sahibi mükellefler, engelli kimlik kartlarını belediyede ilgili görevliye ibraz etmek ve 57 Seri No.lu Emlâk Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip olanlar Dâhil) Engellilere Ait İndirimli Bina Vergisi Formu” (Ek:5) ekine engelli kimlik kartı fotokopisini eklemek suretiyle indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlandırılacaklardır. Bu durumdaki mükellefl erden ayrıca tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış sağlık kurulu raporu istenilmeyecektir.

Engelli kimlik kartı sahibi olmayan mükelleflerin ise, sağlık kurulu raporunun aslını veya onaylı örneğini belediye görevlisine ibraz etmek ve 57 Seri No.lu Emlâk Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekindeki “Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip Olanlar Dâhil) Engellilere Ait İndirimli Bina Vergisi Formu” ekine raporun fotokopisini eklemek suretiyle indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmaları mümkün olacaktır.

İndirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlananların ilk başvurudan sonra engelli kimlik kartı veya süreklilik arz eden engelliler için sağlık kurulu raporu fotokopisinin her yıl yeniden verilmesi gerekmeyip, şartların taşınması halinde indirimli bina vergisi oranının uygulamasına devam edilecektir.

ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR:

1- Emlak Vergisi Avantajından Faydalanmak İçin İlgili Meskende Bizzat İkamet Şartı Var Mı?

İndirimli vergi oranının uygulanması için meskende bizzat oturma şartı gerek Emlak Vergisi Kanunu gerekse ilgili Tebliğlerde öngörülmemiştir. İlgili kişi, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kendisi başka yerde de otursa diğer şartları taşımak kaydıyla emlak vergisi ödemeyecektir. Dolayısıyla engellinin ilgili meskende ikamet etme şartı aranmamaktadır. Konuya ilişkin özelge için TIKLAYINIZ.

2- Engellinin Gelir Durumu İndirimli Emlak Vergisi Avantajından Yararlanmasını Etkiler mi?

İlgili mevzuatta engellilerin indirimli emlak vergisi avantajından yararlanması için gelir durumuna ilişkin herhangi bir belirleme yapılmamıştır. Bu nedenle, geliri ne olursa olsun, diğer şartları taşımak şartıyla, engelli olma nedeniyle öngörülen indirimli emlak vergisi avantajından yararlanılır.

Örneğin işyeri şeklinde başka bir gayrimenkulünün bulunması veya böyle bir gayrimenkulde hissesinin bulunması durumunda da sıfır oranlı emlak vergisi avantajından yararlanır. Konuya ilişkin özelge için TIKLAYINIZ.

3- İndirimden Yararlanabilmek İçin Engellilik Durumunun Belli Bir Oranın Üzerinde Olması Gerekir mi?

İndirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmak isteyen engellide, engel durumunun belli bir oranın üzerinde olması şartı aranmamaktadır. Kişinin engelli kategorisinde olması yeterli olmaktadır.

4- Tek Bir Meskende Hissesi Bulunan Engelli İçin İndirimli (sıfır) Emlak Vergisi Nasıl Uygulanacaktır?

İndirimli emlak vergisinden yararlanabilmek için öncelikle hisse sahibi olunan meskenin 200 mektrekareyi geçmemesi gerekir. Engellinin 200 mektrekareyi geçmeyen tek bir meskende hissesi varsa, emlak vergisi avantajı tüm meskene değil, engellinin ilgili meskendeki hissesi oranında uygulanacaktır.

5- İndirimli (Sıfır) Emlak Vergisi Avantajından Yararlanılamayacak Durumlar:

Engellinin, birden fazla meskeni veya birden fazla meskende hissesi varsa, sahip olduğu konut 200 metrekarenin üzerinde ise indirimli emlak vergisi imkanından yararlanılması mümkün değildir.

Örneğin 210 metrekare büyüklüğünde konuta sahip olan engelli indirimli (sıfır) oranlı emlak vergisi avantajından yararlanamayacaktır. Aslında, düzenleme daha adil bir şekilde yapılabilirdi. Tek meskeni olan engellinin 200 metrekareyi aşan meskeni için 200 metrekarenin üzeri için normal oran uygulanması şeklinde bir yöntem tercih edilebilirdi.

6- İndirimli  Emlak Vergisinde Meskenin Brüt mü Yoksa Net Alanı mı Esas Alınacaktır?

Emlak Vergisi Kanununun indirimli emlak vergisini düzenleyen 8 inci maddesinde “Türkiye sınırları içinde brüt 200 m²’yi geçmeyen tek meskeni olması” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu nedenle meskenin brüt alanı esas alınacaktır. Konuya ilişkin verilen özelgeler de bu yöndedir. İlgili özelge için TIKLAYINIZ.

İNDİRİMLİ (SIFIR) ORANDAN YARARLANMA ŞARTLARININ KAYBEDİLMESİ DURUMUNDA YAPILACAKLAR?

İndirimli vergi oranından yararlanan mükelleflerin, gerekli şartlardan herhangi birini (engellilik halinin kalkması, birden fazla konuta sahip olmaları ve benzeri nedenlerle) kaybetmeleri halinde, bu durumu mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmeleri gerekmektedir.

Gerçek dışı beyanda bulunmak suretiyle Emlak Vergisi ödemeyen engelliler ile durumlarında meydana gelen değişikliği bildirmeyen engellilerden alınması gereken emlak vergisinin, cezalı olarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilmesi söz konusu olacaktır.

DAHA ÖNCE ÖDENMİŞ EMLAK VERGİLERİNİN İADESİ MÜMKÜN MÜ?

Sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanma hakkına sahip olmasına rağmen, önceki yıllarda ödenmiş emlak vergisinin iadesi istenebilecektir. Burada düzeltme zamanaşımı dikkate alınarak en çok beş yıllık bir dönem için iade talebinde bulunulması mümkündür.
Konuya ilişkin özelgeler için aşağıdaki linklere tıklayınız:

ÖZELGE 1

Kamu Denetçiliği Kurumu tarafından emekli ve tek meskene sahip bir vatandaş tarafından yapılan eski dönemde ödenmiş emlak vergilerinin iadesi ile ilgili şikayeti değerlendirmiş ve düzeltme zamanaşımını dikkate alarak ilgiliye önceki yıllarda ödenmiş emlak vergilerinin iadesi yönünde tavsiye kararı vermiştir. Söz konusu tavsiye kararı aynı durumdaki engelliler için de cari hususları içermektedir. Karara ulaşmak için TIKLAYINIZ.

Engelli kişinin önceki yıllarda ödememiş olduğu ancak indirim hakkına sahip olduğu dönemlere ilişkin emlak vergilerinin de terkini gerekir.

26.02.2017

Güncelleme 27.02.2017

Hasan AYKIN

NOT: Yazar ve yayım yeri gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir. Aynen yayımlanamaz. Tüm hakları saklıdır.