Mali Tablolar

1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulana Genel Tebliğinin “IV-Mali Tabloların Düzenlenmesi ve Sunulması” bölümünde mali tablolar “temel mali tablolar” ve “diğer mali tablolar” şeklinde aşağıdaki şekilde sınıflandırılmıştır. Uygulamada ve literatürdü diğer mali tablolar genellikle “ek mali tablolar” olarak adlandırılmıştır.

Temel Mali Tablolar:

1- Bilanço
2- Gelir Tablosu

Diğer (Ek) Mali Tablolar:

1- Fon Akım Tabloları

1.1. Fon Akım Tablosu,
1.2. Nakit Akım Tablosu,
1.3. Net İşletme Sermayesindeki Değişim Tablosu,

2- Kâr Dağıtım Tablosu

3- Özkaynaklar Değişim Tablosu

4- Satışların Maliyeti Tablosu

Satışların maliyeti tablosu esas olarak gelir tablosunun tamamlayıcı ve ayrılmaz bir parçasıdır. Bu nedenle diğer mali tablo tanımı kapsamına girmesine karşın, ek mali tablo kapsamında değerlendirilmemektedir.

“IV-Mali Tabloların Düzenlenmesi ve Sunulması” bölümünde, (IV/A-2.e) numaralı bölümde yer verilen düzenleme satışların maliyeti tablosunun niteliği konusunda belirleme yapmaktadır:

“e) SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU

Gelir tablosundaki satışların maliyeti kısmı işletmenin dönem içindeki stok hareketleri ile satılan mamül, ilk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satılan hizmetlerin maliyetini göstermek üzere ayrı bir tablo halinde düzenlenir. (Ek Tablo 5) Bu tablo, gelir tablosunun ekini oluşturur ve gelir tablosunu tamamlar.”

Hangi Mükellefler Ek Mali Tabloları Düzenlemek Zorundadır?

3 sıra numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile ek mali tabloları düzenlemek zorunda olan işletmelerin belirlenmesinde aktif toplamı ve net satışların toplamı kriteri getirilmiştir. 8 sıra numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği uyarınca, ek mali tabloları düzenlemek zorunda olan mükelleflerin 1998 yılından itibaren verecekleri yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerine ek mali tablolardan sadece “Kâr Dağıtım Tablosu”nu eklemeleri yeterli görülmüştür.

10 sıra numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile de, ek mali tabloları düzenlemek zorunda olan işletmelerin belirlenmesi için Maliye Bakanlığı’nca aktif toplam ve net satışlara ilişkin parasal hadler ayrıca belirlenmezse, bir önceki yıl için geçerli olan parasal hadlerin yine bir önceki yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit edilen yeniden değerleme oranında arttırılarak dikkate alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır.

Yukarıdaki belirlemeler uyarınca aktif toplamı veya net satışlar toplamı belirli bir tutarı aşan mükellefler ek mali tabloları düzenlemek zorundadırlar. Bu tutarlar daha önce 19.12.2000 tarih ve 24965 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 10 sıra no.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği uyarınca ayrıca belirleme yapılmaması halinde her yıl Maliye Bakanlığınca VUK hükümleri çerçevesinde belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılarak uygulanmaktadır.

2017 yılında Ek mali tabloları düzenlemek zorunda olan mükellefler, 2016 yılında Aktif toplamı veya net satışlar toplamı aşağıdaki tutarları aşanlardır:

2016 yılı AKTİF TOPLAMI 14.613.300,- TL veya
2016 yılı NET SATIŞLAR TOPLAMI 32.473.700,- TL üzeri olanlar.

2018 yılında Ek mali tabloları düzenlemek zorunda olan mükellefler, 2017 yılında aktif toplamı veya net satışlar toplamı aşağıdaki tutarları aşanlardır (2017 yılında belirlenen yeniden değerleme oranı %14.47’dir): 

2017 yılı AKTİF TOPLAMI 16.727.800,- TL veya
2017 yılı NET SATIŞLAR TOPLAMI 37.172.600,- TL üzeri olanlar.

Düzenlenmesi Zorunlu Ek Mali Tablolar ile Beyannameye Eklenmesi Zorunlu Ek Mali Tablo

Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca, ilgili yıl aktif toplamı ve net satış limitlerini aşana mükellefler hesap dönemi sonunda bilanço ve gelir tablosunun yanında ek mali tabloların da düzenlenmek zorundadırlar.

Söz konusu tabloların düzenleme zorunluluğu ile düzenlenen ek mali tabloların gelir veya kurumlar vergisi beyannamesine eklenmesi zorunluluğu birbirinden farklılaşmaktadır.

8 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile de, ek mali tabloları düzenlemek zorunda olan mükelleflerin 1998 yılından itibaren verecekleri yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerine ek mali tablolardan sadece “Kâr Dağıtım Tablosu” nu eklemeleri yeterli bulunmuş; Satışların Maliyet Tablosu ve Nakit Akım Tablosunun beyannameye eklenmesinden vazgeçilmiştir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde; 2017 yılı aktif toplamı 16.727.800,- TL’nin veya net satışları 37.172.600,- TL’nin (herhangi birini aşmış olanlar) üzerinde olan mükellefler 2018 yılında verecekleri beyannamelerine Kar Dağıtım Tablosunu (ek mali tablo) eklemeleri gerekmektedir.

Yıllar itibariyle ek mali tablo düzenleme zorunluluğu limitleri 2007-2018

YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASININ MÜEYYİDESİ

Ek mali tablolara ilişkin düzenleme ve beyannameye ekleme zorunluluğuna uyulmaması durumunda VUK 353/6 uyarınca özel usulsüzlük cezası uygulanması söz konusu olabilecektir.

“6. (Değişik: 25/5/1995 – 4108/8 md.) Bu Kanuna göre belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının üretilmesine ve kullanılmasına ilişkin kural ve standartlara uymayanlara 250.000.000 (5.000 TL) lira özel usulsüzlük cezası kesilir.”

2017 yılı için geçerli ceza miktarı koyu yazılmıştır.

21.05.2017

Güncelleme 23.12.2017

Dr. Hasan AYKIN

E. Maliye Başmüfettişi

NOT: Tüm hakları yazarına aittir. Yazar adı ve vergidosyasi.com adresindeki aktif linkine yer verilerek alıntı yapılabilir. AYNEN YAYIMLANAMAZ.