Eşel Mobil’in Kelime Anlamı

Son dönemde akaryakıt fiyatları açısından gündemde daha fazla yer eden bir sistemdir. Eşel mobil kelimesi Fransızca “échelle mobile” (hareketli ölçek) terimin Türkçe’ye geçmiştir. Fiyat veya ücret belirmesinde hareketli bir ölçeğin kullanılmasını ifade eder.

Ücretlerde Eşel Mobil nedir ?

Ücretlilerin satınalma gücünü koruyabilmek için, ücretlerin enflasyondaki artışı dikkate alarak kendiliğinden ayarlanmasını mümkün kılan bir sistemdir. Böylece çalışanların ücret artışları için sözleşmelerle güncelleme yapmak yerine, ücret artışları otomatiğe bağlanmaktadır.

Akaryakıtta Eşel Mobil Sistemi

Son dönemde akaryakıt fiyatlarının döviz kurundaki oynaklık nedeniyle çok sık değişimini önlemek amacıyla, akaryakıt fiyatlarındaki artışların özel tüketim vergisinden otomatik bir şekilde karşılanması suretiyle karşılanarak akaryakıtın pompa fiyatının sabit kalmasını sağlamaya yönelik bir sistemdir. Örneğin benzin fiyatı 30 kuruş arttığında, benzindeki ÖTV 30 kuruş indirilmek suretiyle benzinin pompa fiyatı sabit tutulmaktadır.

Ancak, akaryakıt üzerinden alınan ÖTV gelirlerinin toplam vergi gelirleri içindeki yeri dikkate alındığında artan akaryakıt fiyatlarının sürekli olarak ÖTV ile karşılanması güçtür. Bu nedenle, zaman zaman eşel mobil sistemi nedeniyle uğranılan vergi kaybını telafi etmeye yönelik yüksek ÖTV ayarlamaları yapılabilmektedir. Böylece akaryakıtta eşel mobil sistemi kısa süre içinde muhtemel fiyat dalgalanmalarının önüne geçme fonksiyonu ifa etmiş olmaktadır.

Eşel Mobil uygulaması akaryakıt üzerinden alınan ÖTV gelirleri üzerinde önemli bir azalma anlamına da gelmektedir. 2018 yılında başlanan ve yıl sonunda kaldırılan akaryakıtta eşel mobil uygulaması 10 Nisan 2019 dan itibaren yeniden uygulamaya konuldu.  Eşel mobil sisteminin 10 Nisan 2019’dan itibaren yeniden kademeli olarak uygulanmaya başlamasıyla birlikte, akaryakıtta devlet tarafından karşılanan tahmini vergi veya başka bir deyişle akaryakıtta eşel mobil sisteminin maliyeti 27 Mayıs 2019 itibariyle 1.32 milyar TL oldu.

Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası’nın (EPGİS) Twitter hesabından yapılan açıklamada, “Gün itibari ile 2019 yılı için akaryakıtta devletçe karşılanan tutar 1.32 milyar TL oldu. Bunun; 107 milyon TL’si benzin, 1.08 milyar TL’si motorin, 130 milyon TL’si ise otogaz oldu” denildi.

21.08.2018

27.05.2019 (Güncelleme)

vergidosyasi.com