Vergi Usul Kanununa göre (Mük. Md. 298) yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre Üretici Fiyatları Genel Endeksi’nde (ÜFE) meydana gelen ortalama fiyat artış oranıdır.

Söz konusu oran Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından genellikle Kasım ayında ilan edilmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığının yeniden değerleme ilgili belirleme değil, ilan etme şeklinde bağlı yetkisi söz konusudur.  Söz konusu yeniden değerleme oranları çeşitli kanunlardaki vergi ve ceza tutarlarına uygulanmasında esas alınmaktadır. Ancak yeniden değerleme oranının açıklanan oranlarda uygulanması yanında, Cumhurbaşkanına verilmiş yetkiler çerçevesinde artırılarak veya düşürülerek de uygulanması söz konusudur. Daha önce Bakanlar Kuruluna verilmiş olan bu yetki Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemi ile birlikte Cumhurbaşkanı tarafından kullanılmaktadır.

Aşağıda yeniden değerleme oranlarının artırılarak veya indirilerek uygulanması konusunda Cumhurbaşkanına yetki veren düzenlemelere yer verilmiştir.

14.12.2018

Hasan AYKIN

(1996-2018 Yılları yeniden değerleme oranları için TIKLAYINIZ.)

YENİDEN DEĞERLEME UYGULAMASI KONUSUNDA CUMHURBAŞKANINA YETKİ VEREN DÜZENLEMELER

GELİR VERGİSİ KANUNU

Yetki:

Mükerrer Madde 123-

(Değişik: 9/4/2003-4842/16 md.)(1) 1.Bu Kanunun 21, 23/8, 47 ve 48 inci maddelerinde yer alan maktu had ve tutarlar, 1.1.2003 tarihi itibariyle geçerli olan had ve tutarlarına yükseltilmiştir.

Bu Kanunun 19, 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların % 5’ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu surette tespit edilen had ve tutarları % 50’sine kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.

Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin gelir dilim tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı fıkrası uygulanır.

VERGİ USUL KANUNU

Yetki

Mükerrer Madde 414

Bu Kanunun; 104, mükerrer 115, 177, 352 (Kanuna bağlı cetvel), 353 ve 356 ncı maddelerinde yer alan maktu had ve miktarlar 1/1/1998 tarihi itibariyle geçerli olan had ve tutarlarına, 232 nci maddesinde yer alan 1.000.000 lira, 15.000.000 liraya, 252 nci maddesinde yer alan yüz kuruş, 100.000 liraya, 313 üncü maddesinin son fıkrasında yer alan 500.000 lira, 50.000.000 liraya, 343 üncü maddesinde yer alan 100 ve 2.500 liralar sırasıyla, 500.000 ve 1.000.000 liralara yükseltilmiştir.

 Maliye Bakanlığı; bu Kanunun 26,35 ve 366 ncı maddelerinde yer alan tahakkuk fişi ile vergi ve ceza ihbarnamelerinin şekli ve ihtiva edeceği bilgilerde değişiklik yapmaya ve bunları vergi dairesi adına tanzim edecek olanları belirlemeye yetkilidir.

Bu Kanunda yer alan maktu hadler ile asgari ve azami miktarları belirtilmiş olan para ile ödenecek ceza miktarları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve miktarların yüzde beşini aşmayan kesirler dikkate alınmaz.(700 Sayılı KHK’nın 46 ncı maddesiyle değişen ibare; Yürürlük:09.07.2018)Cumhurbaşkanı, bu suretle tespit edilen had ve miktarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye, nispi hadleri ise iki katına kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye veya tekrar kanuni seviyesine getirmeye yetkilidir.

 DAMGA VERGİSİ KANUNU

Nispet

Madde 14

Kağıtların Damga Vergisi bu kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet veya miktarlarda alınır. Şu kadar ki her bir kağıt için hesaplanacak vergi tutarı (1) sayılı tabloda yer alan sınırlamalar saklı kalmak üzere 800 bin Yeni Türk Lirasını (62 Seri No’lu Damga Vergisi  Genel Tebliği ile 1/1/2018 tarihinden itibaren  2.135.949,30 TL) aşamaz. Bir önceki yılda uygulanan bu azami tutar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır. (700 Sayılı KHK’nın 50 nci maddesiyle değişen ibare; Yürürlük:09.07.2018)Cumhurbaşkanı yeniden değerleme oranının % 50 fazlasını geçmemek ve % 20`sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye yetkilidir.

 HARÇLAR KANUNU

Mükerrer Madde 138

Bu Kanuna bağlı tarifelerde yer alan maktu harçlar (Maktu ve nispî harçların asgarî ve azami miktarlarını belirleyen hadler dahil), bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Bakanlar Kurulunca belirlenen miktarlar ile bu miktarların Vergi Usul Kanunu uyarınca 1990 yılı için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranı ile çarpılmak suretiyle bulunacak tutarların toplamı kadar artırılmıştır.

Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan maktu harçlar (Maktu ve nispî harçların asgarî ve azami miktarlarını belirleyen hadler dahil), o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır

Bu suretle hesaplanan harç tutarının 10 Yeni Kuruşa kadarki kesirleri, nazara alınmaz.

Bu Kanuna bağlı tarifelerdeki 1.1.1994 tarihi itibariyle geçerli olan maktu harçlar (maktu ve nispî harçların asgarî ve azamî miktarlarını belirleyen hadler dahil), % 100, nispî harçlar % 20 oranında artırılmıştır. Yıllık harç kapsamında bulunan belgelere ait 1994 yılı kıst dönemine ait harçlar tahsil edilmez. (700 Sayılı KHK’nın 51 inci maddesiyle değişen ibare; Yürürlük:09.07.2018)Cumhurbaşkanı, bu Kanuna bağlı tarifelerde yer alan maktu harçları veya bu harçların yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenmiş olan tutarları (maktu ve nispî harçların asgarî ve azami miktarlarını belirleyen hadler dahil) ile nispî harçları, tarifeler yahut tarifelerin ilgili fıkra ve bentleri itibariyle birlikte veya ayrı ayrı olmak üzere; maktu harçlarda yirmi katına, (2) nispî harçlarda ise bir katına kadar artırmaya, uygulanmakta olan  maktu harçları yarısına, nispi harçları ise Kanunla belirlenen oranların onda birine kadar indirmeye, bu had ve miktarlar arasında yeni had, miktar ve nispetler tespit etmeye yetkilidir.

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ

Nispetler

Madde 16

…

Vergi tarifesinin matrah dilim tutarları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan dilim tutarlarının yüzde 5’ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. (700 Sayılı KHK’nın 42 nci maddesiyle değişen ibare; Yürürlük: 09.07.2018) Cumhurbaşkanı, bu suretle tespit edilen tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KANUNU

Yetki

Madde 10

Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan (7061 sayılı kanunun 25 inci maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 01.01.2018)taşıt değerleri ve vergi miktarları o yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.

Cumhurbaşkanı;

a) Yeniden değerleme oranının % 50 fazlasını geçmemek, % 20’sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye, (7061 sayılı kanunun 25 inci maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 01.01.2018)taşıt değerlerini ayrı ayrı veya birlikte yeniden belirlemeye,

b) (21.11.2003 tarih ve 25296 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Esas sayısı: 2001/36, Karar Sayısı: 2003/3, Karar Günü: 16.1.2003 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı ile iptal edilmiştir.)

c) EURO normlarını sağlayan katalitik konvertör sistemi ile teçhiz edilmiş taşıtlarda tespit edilen bu oranı veya vergi miktarlarını % 50 nispetine kadar indirmeye,

Yetkilidir.