Pek çok işletme sosyal dayanışma ve sosyal sorumluluk projeleri kapsamında nakdi veya ayni bağış ve yardımlarda bulunmaktadır. Bağış veya yardımın ayni nitelikte olması durumunda bağışa konu malın değeri nasıl belirlenecektir? Bağışlanan malın, ayni unsurun değeri kurumlar ve gelir vergisi mükellefleri açısından farklılaşır.

Gelir Vergisi Mükelleflerinde Ayni Bağış veya Yardımın Değer Tespit Yöntemi

Gelir vergisi vergisi mükellefleri tarafından bağış ve yardımın nakden yapılmaması, ayni olarak yapılması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın;

• Varsa mukayyet değeri,
• Yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır.

Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Ayni Bağış veya Yardımın Değer Tespit Yöntemi

Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde değerleme sorunu yoktur. Nakden yapılan tutar TL ise bu tutar, yabancı para ise ilgili günde geçerli kur dikkate alınarak yardım veya bağış tutarı belirlenir. Ancak bir mal bağışlanması şeklindeki ayni yardımlarda değerleme işlemi daha karışıktır. Bağışlanan malın, ayni unsurun değerinin tespiti gerekir. Bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın;

• Maliyet bedeli veya kayıtlı değeri,
• Bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.

İşletmelerce yapılacak ayni bağış ve yardımların vergisel avantajlarından yararlanması için usulüne uygun olması gerekir. Bu kapsamda ayni bağışın değerinin doğru tespiti önem taşır. Bu nedenle mükelleflerin işletmeleri üzerinden yaptıkları ayni bağışlarda doğru değer tespit yöntemini kullanmaları gerekir.