VERGİ DOSYASI

MALİYE, BÜTÇE, VERGİ VE KARA PARA HAKKINDA

31/01/2019

ARIZİ KAZANÇ NEDİR? ARIZİ KAZANÇLAR İÇİN İSTİSNA TUTARLARI

Arızi Kazanç Nedir?

Arızi kazançlar, gelir vergisi kanununa göre vergilendirilmesi gereken gelir unsurlarından birisidir. Ancak, arızi kazançlar belli tutarlara kadar vergiden istisnadır. Aşağıda arizi kazanç kapsamına giren kazançlar ile yıllar itibariyle arızi kazanç istisna tutarlarına yer verilmiştir.

Vergiye Tabi Arızi Kazançlar

Arızi kazançlar Gelir Vergisi Kanununun 82 nci maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre vergiye tâbi arızi kazançlar şunlardır :

1. Arızî olarak ticarî muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar.

2. Ticarî veya ziraî bir işletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin durdurulması veya terk edilmesi, henüz başlamamış olan böyle bir faaliyete hiç girişilmemesi, ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen hâsılat.

3. Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında alınan tazminatlar ile peştemallıklar (kiracıya ait tesisat ve malların tahliye ve devri sırasında kiralayan veya yeni kiracıya devrinde doğan kazançlar dahil).

4. Arızî olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hâsılat.

5. Gerçek usulde vergiye tâbi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsili dahil).

6. Dar mükellefiyete tâbi olanların 45 inci maddede yazılı işleri arızî olarak yapmalarından elde ettikleri kazançlar.

Bir takvim yılında (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerde yazılı olan kazançlar (henüz başlamamış olan ticarî, ziraî veya meslekî bir faaliyete hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 10 milyar liralık (305 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2019 yılı için 33.000 TL.; 310 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2020 yılı için 40.000) kısmı gelir vergisinden müstesnadır.

Bu maddede geçen “hâsılat” deyimi alınan para ve ayınlarla diğer suretlerle elde edilen ve para ile temsil edilebilen menfaatleri ifade eder.

Arızî kazançların safi miktarı aşağıdaki şekilde tespit olunur:

1. Bu maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yazılı işlerde satış bedelinden maliyet bedeli ve satış dolayısıyla yapılan giderler indirilir.

2. Bu maddenin birinci fıkrasının (2), (3), (4) ve (5) numaralı bentlerinde yazılı işlerde elde edilen hâsılattan tevsik edilmek kaydıyla yapılan giderler indirilir.

3. Bu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yazılı işlerde, 45 inci madde hükümleri uygulanır.

Yıllar itibariyle Arızı Kazanç İstisna Tutarları (2012-2019)

Tablo: Yıllar İtibariyle Arızi Kazançlara İlişkin İstisna Tutarları (G.V.K. Madde 82)

Yılı	Uygulanan Tutar	Yasal Dayanağı
2025	280.000 TL	329 Seri No.lu Genel Tebliği
2024	200.000 TL	324 Seri No.lu Genel Tebliği
2023	129.000 TL	323 Seri No.lu Genel Tebliği
2022	58.000 TL	317 Seri No.lu Genel Tebliği
2021	43.000 TL	313 Seri No.lu Genel Tebliği
2020	40.000 TL	310 Seri No.lu Genel Tebliği
2019	33.000 TL	305 Seri No.lu Genel Tebliği
2018	27.000 TL	302 Seri No.lu Genel Tebliği
2017	24.000 TL	296 Seri No.lu Genel Tebliği
2016	24.000 TL	290 Seri No.lu Genel Tebliği
2015	23.000 TL	287 Seri No.lu Genel Tebliği
2014	21.000 TL	285 Seri No.lu Genel Tebliği
2013	21.000 TL	284 Seri No.lu Genel Tebliği
2012	20.000 TL	280 Seri No.lu Genel Tebliği

31.01.2019

Güncelleme 30.12.2019

Güncelleme 18.01.2025

Hasan AYKIN

vergidosyasi.com

Published by

nexgenkurumsal

“ARIZİ KAZANÇ NEDİR? ARIZİ KAZANÇLAR İÇİN İSTİSNA TUTARLARI” için 15 cevap

Ali

Kasım 30, 2020 at 7:44 pm

yıllık 40.000tl mi yoksa aylık 40.000tl mi ?

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Aralık 1, 2020 at 11:07 am

Gelir vergisinde vergilendirme dönemi takvim yılıdır. Bu yüzden istisnalar da yıllık gelir üzerinden dikkate alınmaktadır.

BeğenBeğen
Ali

Aralık 2, 2020 at 11:08 pm

Peki bir şey sorabilir miyim? Mesela ben freelancer olarak yazılım işiyle uğraşıyorum, yıllık kazancım 40 bin TL altında ama bazı işlerde müşteri fatura istedi, bu durumda ne olacak? Faturalı işlerde istisna geçerli mi?

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Aralık 4, 2020 at 1:40 pm

Fatura düzenleyebilmeniz için ticari, zirai veya serbest meslek kazancı kapsamında gerçek usulde mükellefiyetiniz veya bir şirketiniz olması gerekir. Ancak, karşı taraf ticari, zirai veya serbest meslek kazancı mükellefi ise size gider pusulası düzenler. O da fatura gibi ispat edici bir belgedir.

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Aralık 4, 2020 at 1:41 pm

Ancak, freelancer olarak yaptığınız iş süreklilik arz ederse, işin niteliğine göre serbest meslek veya ticari kazanç mükellefiyeti açtırmanız gerekir.

BeğenBeğen
Buğra

Aralık 28, 2020 at 5:26 pm

Merhabalar. Üniversite öğrencisiyim. Ek gelir ve ayrıca dil pratiği olsun diye yurtdışı tabanlı bir çeviri sitesinde boş zamanlarımda çevirmenlik yapıyorum. Siteden aylık düzenli gelirim yok. Bir müşteri siteye ne çevirtmek isterse onu yüklüyor, sonra site de bu işleri bize sunuyor. Belirtmek isterim ki kendi şirketimi kurmak ya da tam zamanlı freelancer olmak gibi bir niyetim yok. Yaklaşık iki senedir çeviri yapıyorum bu site için ve yakın zamanda ilk defa ödeme alma kararı aldım. Site Payoneer üzerinden uluslararası ödeme destekliyor. Önce Payoneera, daha sonra da kendi banka hesabıma parayı çekmeyi planlıyorum. Anladığım kadarıyla arızi kazanca giriyor bu. Evet birden çok iş yapıyorum ama aldığım ödeme tek seferlik oluyor. İki senelik emeğin sonucu olarak aldığım ücreti de söylemem gerekirse 220 dolar falan oluyor. Günümüz kuruyla yaklaşık olarak 1500 TL’ye denk geliyor. Tabii bu miktar gelen işlere göre artabilir ya da azalabilir ancak şu anki miktar o kadar. Merak ettiğim konu ise, ben herhangi bir şekilde vergiye tâbi miyim? Bu gelir arızi kazanç istisnasının çok çok altında kalıyor, bunu tebliğ etmem gerek mi?

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Aralık 28, 2020 at 5:32 pm

Çeviri hizmetini doğrudan bir işverene bağlı olarak yapmadığınız için ücret geliri söz konusu değil. Yaptığınız işin arızi kazanç kapsamına girmesi gerektiğini düşünüyorum. İstinsa tutarının çok altında bir rakam söz konusu olduğu için beyan söz konusu olmayacak. Ama benim tavsiyem ödemeleri parça parça almak yerine tek seferde almak. Gelir idaresi sıklıkla para hareketine dayanarak yapılan işin sürekli nitelik kazandığını ileri sürüp arızilik niteliği olmadığı şeklinde yorum yapabilmektedir. Bu yorumun vergi danışmanlık hizmeti veya tavsiyesi olmadığını, verdiğiniz bilgiler kapsamında kişisel yorumdan ibaret olduğunu hatırlatırız. Sitemizdeki yasal uyarıların geçerli olduğunu belirtiriz. Selam ve saygılar.

BeğenBeğen
Buğra

Aralık 28, 2020 at 6:01 pm

Çok teşekkür ediyorum, dediğiniz gibi tek seferde almayı planlıyorum ödemeyi. Uyarılarınızı da göz önünde bulundurduğumu, dediklerinizi sadece yorum olarak algıladığımı da belirtmek isterim. Sağlıklı ve iyi günler dilerim. Saygılar.

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Aralık 29, 2020 at 1:53 pm

Teşekkürler. Selam ve saygı bizden.

BeğenBeğen
haldun

Şubat 14, 2021 at 8:27 pm

Merhaba zebramo dolap vs 2. el internet sitelerinden yapılan satışlar için vergi mükellefiyeti zorunluluğu ile karşılaşıp ceza yiyebilirmiyiz.

NOT
(youtube da yayın yapıp geriye dönük cezaya mahzur kalan youtuber ler gibi.)

kolay gelsin teşekkürler.

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Şubat 17, 2021 at 5:16 pm

Burada satışı nereden yaptığınızın önemi yoktur. Mal alıp satma ve süreklilik unsurları var ise idare bu faaliyeti ticari kazanç olarak değerlendirmekte ve ticari kazanç mükellefiyeti tesis ederek cezai işlem uygulamaktadır.

BeğenBeğen
Kerim

Nisan 17, 2021 at 5:40 pm

Merhaba, öncelikle paylaşımınız için teşekkürler çok bilgilendirici olmuş. Çok önemli bir konu olduğundan emin olmak için soruyorum; letgo ve sahibinden gibi sitelerde yapılan sıfır/ikinci el eşya satışları için kârımız yıllık 43bin lirayı geçmediği sürece vergi ödememiz gerekmiyor diye anladım, doğru mudur?

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Nisan 18, 2021 at 9:17 pm

Merhabalar, burada önemli olan hangi platform üzerinden sattığınız değildir. Önemli olan alım-satım ve bunun sürekliliği hususudur. Gerek birinci el, gerek ikinci el olsun sürekli şekilde ürün alıp satıyorsanız Vergi İdaresi sizin ticari faaliyette bulunduğunuzu kabul ederek vergiler ve bu durumda arızi kazanç değil, genel ticari kazançtan vergilenirsiniz. Gelir Vergisi Kanununda yer alan arızi nitelikteki işlemler varsa arızi kazanç söz konusu olur. Bu hususa dikkat.

BeğenBeğen
gokhan

Şubat 14, 2022 at 10:37 pm

merhaba. 2020 aralık ve 2021 şubat ayında toplam 12 seferde toplam 220 tl gibi bir rakam hesabıma yandex tarafından yatırıldı. rakam cok kucuk. birdaha da ödeme almadım bundan baska. ama yine de sormak istedim. vergi yönünden bir sıkıntı olur mu?

BeğenBeğen
Dr. Hasan AYKIN

Şubat 17, 2022 at 11:03 am

Gökhan Bey aynı ay içinde tekrar edip daha sonra devam etmemesi ve rakamın çok küçük tutarda olması nedeniyle, sorun çıkmama ihtimali yüksek. Vergi idaresi bir işlemi ticari kazanç kapsamına sokarken “devamlılık” unsuruna önem veriyor. Burada devamlılık unsuru olmadığı için ticari kazanç olarak değerlendirilecek bir durum söz konusu olmuyor. 220 TL’de küçük olduğu için istisna kapsamında kalacağı için bir sorun olmayacağını düşünüyorum.

BeğenBeğen