VERGİ DOSYASI

MALİYE, BÜTÇE, VERGİ VE KARA PARA HAKKINDA

Devlet İç Borçlanma Senedi İhalelerinde Kullanılan Borçlanma yöntemleri


İhalelerde 4 tür yöntem kullanılmaktadır;

İhale Yöntemi: İhale yolu ile ihraç edilen Devlet Tahvili ve Hazine Bonoları kuponsuz ve kuponlu olarak satılabilmektedir.

TAP Yöntemi: Bu sistemde Hazine, yatırımcıların istedikleri zaman satın alabilecekleri borçlanma senetlerini Merkez Bankasında depolamaktadır. Yatırımcılar, Merkez Bankasından alana kadar bu tahvillerin mülkiyeti Hazine’ye aittir. Merkez Bankası “Tap” satışları süresince sadece aracı ve depolayıcı görevini görmektedir. Bu yöntemde Hazine, senedin türü, faizi ve vade şartlarını belirleyerek Merkez Bankasına depolamaktadır. Satışta kaldığı süre boyunca her gün için belirlenmiş fiyatlar üzerinden satışı yapılır. Piyasa Yapıcılığı sistemine geçilmesi ile birlikte, TAP yöntemiyle yapılacak olan ihraçlara sadece piyasa yapıcı bankalar katılabilecektir.

Doğrudan Satış Yöntemi: Hazine, 1996 yılından itibaren doğrudan satış yöntemiyle DİBS ihraç etmeye başlamıştır. Söz konusu DİBS’lerin başlangıçta kime ve ne kadar satılacağı bellidir. Hazine; kamu kurumları, bankalar ile diğer finansal kuruluşlara doğrudan ihraç yöntemi ile DİBS ihraç edebilmektedir. Kamu kurumları, bankalar ya da diğer finansal kuruluşlar senet taleplerini Hazine’ye iletmektedir. Söz konusu talep Hazine tarafından değerlendirilmekte ve piyasa koşulları çerçevesinde senedin faizi belirlenerek karşı tarafla da mutabakat sağlanarak senet ihracı gerçekleştirilmektedir. Daha önce ihraç edilmiş olan bir senet için de doğrudan satış söz konusu olabilir. Senedin ihraç fiyatının üzerine işlemiş faizi konularak hesaplanan fiyat üzerinden ihraç gerçekleştirilir.

Halka Arz Yöntemi: Bu ihraç şeklinde de ihraç edilecek senedin türü, vade ve faiz şartları Hazinece belirlenir ve satışa aracılık etmek isteyen banka ve aracı kurumlar vasıtasıyla satışa sunulur. Yine piyasa yapıcılığı sözleşmesi çerçevesinde Halka arz yoluyla yapılacak DİBS ihraçlarına piyasa yapıcı bankalar aracılık edebilecektir. Aracılık faaliyetinde bulunanlar yine Hazine’nin belirlemiş olduğu oran üzerinden komisyon alırlar.

Kaynak: HMB

Published by

Yazımıza ilişkin görüş, eleştiri ve katkılarınızı lütfen bize bildiriniz.