ELEKTRONİK YOKLAMA SİSTEMİ (EYS)

Elektronik Yoklama Sistemi, yoklama faaliyetlerine ilişkin süreçlerin mobil cihazlarla (tablet, vs.) elektronik ortamda yürütülmesini, yoklama sonucunda kayıt altına alınan delil niteliğindeki verilerin (resim, video, koordinat vs. dâhil) dijital ortamda teminini ve GİB Bilgi İşlem Merkezi’nde yer alan veri tabanına ve ilgilisine elektronik ortamda aktarılmasını sağlayan bir sistemdir.

Bu sistem ile e-yoklama talebinin oluşturulması, oluşturulan talebin yoklamaya yetkili memura iletilmesi, e-yoklama fişinin oluşturulması, kayıt altına alınması ve onaylanması ile ilgilisine iletilmesi işlemleri elektronik ortamda gerçekleştirilecektir.

Yoklama fişlerinin elektronik ortamda oluşturularak kayıt altına alınması, bunların elektronik imza araçları ile onaylanması ya da bunun mümkün olamaması halinde imza formunun ıslak imza ile imzalanması, bu şekilde hazırlanacak olan bilgi ve belgelerin internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında ilgili kişilere gönderilmesi esas olmakla birlikte, yoklama faaliyetinin teknik imkansızlık ya da yapılacak işin niteliği gereği elektronik ortamda yürütülememesi hallerinde söz konusu işlemler genel hükümler doğrultusunda yerine getirilmesi söz konusudur. Ancak bu tür durumlarda kağıt ortamında düzenlenecek olan yoklama fişi, en geç düzenlenme tarihini izleyen 2 iş günü sonuna kadar elektronik ortama kaydedilecektir.

E-Yoklamanın Kapsamı

E-yoklama, vergi kanunları uyarınca yapılan ve mükellefleri, mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmaya ve tespit etmeye dayanan yoklama faaliyetinin elektronik ortamda oluşturulması, yapılması, sonuçlarının kayıt altına alınması, onaylanması ve ilgilisine gönderilmesini içeren faaliyetler bütünüdür. Vergi suçu oluşturması nedeniyle, vergi cezası uygulanması gereken fiillerin tespit edilmesi ya da VUK’un “İkinci Kitabı”nda yer alan ödevlerin yerine getirilip getirilmediğinin kontrol edilmesine yönelik olarak yapılan işlemler olan yoklama yoluyla denetim faaliyetleri de e-yoklamanın kapsamı içerisinde yer almaktadır.

Mobil cihazlar içerisinde yer alan ve yoklama faaliyetine ilişkin işlemlerin gerçekleştirileceği “Elektronik Yoklama ve Denetim Sistemi” (EYDS) yazılımında, yapılacak olan yoklamanın niteliğine uygun yoklama türü şablonları yer almaktadır. Bu şablonlar, sınıflandırılmış ve farklı bilgileri içeren alt modüllerin bir araya gelmesinden oluşmaktadır. “İşe Başlama Yoklaması”, “Adres Değişikliği Yoklaması”, “İşi Bırakma Yoklaması” gibi şablonların yanı sıra yapılacak olan hemen her tespite ilişkin bilgi alanlarını kapsayan “Faal Mükellef Kontrol Yoklaması” şablonu da EYDS içerisinde yer almaktadır. Yoklama yoluyla denetim faaliyetlerine yönelik olarak ise, “Belge Düzeni Uygunluk Yoklaması” ve “Bandrollü Ürün Doğrulama Yoklaması” gibi şablonlar yer almaktadır. Gerçekleştirilecek olan göreve uygun olan yoklama türü seçilmek suretiyle gerekli tespitler yapılabilecektir.