Giriş

Pişmanlık ve ıslah, esas itibariyle vergi ziyaına yol açan ve vergi dairesinin bilgisi dahilinde olmayan bir olayın kendiliğinden dilekçe ile ilgili makamlara haber verilmesi üzerine uygulanan bir müessesedir. Vergi Usul Kanununun 371 inci maddesinde düzenlenmiştir.

Vergi hukukunda, vergi uyuşmazlıklarının yargıya intikal etmeksizin, idari aşamalarda çözümlenmesine olanak sağlayan bir müessesedir.

Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaı cezasını gerektiren yasaya aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber veren mükelleflere, aşağıda belirtilen kayıt ve şartlarda vergi ziyaı cezası kesilmez.

Kaçakçılık suçlarından birini işlemek suretiyle neden oldukları vergi ziyaı için pişmanlık talebiyle beyanname veren ve aşağıda belirtilen şartları taşıyan mükellefler hakkında bu suçlardan dolayı suç duyurularında bulunulmaz ve adlarına vergi ziyaı cezası kesilmez.

Hangi Vergiler için Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanılabilir?

Pişmanlık, beyan üzerine tarh ve tahakkuk ettirilen vergiler için geçerlidir. Bu nedenle, idarece tarh edilmesi gereken vergiler ile tahakkuku tahsile bağlı vergiler için pişmanlık hükümleri uygulanmaz.  Motorlu taşıtlar vergisi için pişmanlık ve ıslah hükümlerinin uygulanması mümkün değildir.

Emlak vergisi, beyana dayanan bir vergi olmasına rağmen, VUK’un 371. maddesinin son fıkrasında bu verginin pişmanlık ve ıslah kapsamında olmadığı açıkça belirtildiği için bu vergi için pişmanlık talebinde bulunmak mümkün değildir.

Kaçakçılık Suçu Pişmanlık

Kaçakçılık suçunu oluşturan fiilleri ilgili makamlara kendiliğinden bildirenler de pişmanlık hükümlerinden yararlanabilmektedir. Bu kişilere kaçakçılık cezası uygulanmayacaktır.  VUK’un 371. maddesine göre, VUK’un 360. maddesinde belirtilen iştirak suçunun işlenmesi halinde de pişmanlık hükümlerinin uygulanması mümkündür.

İzaha Davet Pişmanlık Talep Hakkı

Vergi Usul Kanununun “İzaha Davet” başlıklı 370 inci maddesine göre; kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, bu Kanunun 371 inci maddesinde yer alan pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.

Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanma Koşulları

Pişmanlık uygulaması vergi ziyaının doğması durumunda yapılır. Ayrıca aşağıdaki şartların da gerçekleşmesi gerekmektedir:

• Mükellefin kanuna aykırı davranışını, üçüncü bir şahıs tarafından resmi bir makama ihbar edilmeden önce kendiliğinden haber vermesi,
• Mükellefin kanuna aykırı davranışını, idarece herhangi bir vergi incelemesine başlanılmadan önce veya takdir komisyonuna başvurulmadan önce kendiliğinden haber vermesi,
• Mükellefin hiç verilmemiş vergi beyannamelerini pişmanlık talebine ilişkin dilekçenin veriliş tarihinden itibaren 15 gün içinde vermesi,
• Mükellefin daha önce eksik ya da yanlış yaptığı bir beyanın pişmanlık talebine ilişkin dilekçenin veriliş tarihinden itibaren 15 gün içinde tamamlaması veya düzeltmesi,
• Mükellefin pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre tahakkuk ettirdiği vergilerini ve bunlara ilişkin pişmanlık zammını (ödenmenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanan tutar) ile birlikte haber verme tarihinden başlayarak 15 gün içinde ödemesi,

gerekmektedir.

Pişmanlık hükümlerinden yararlanan bir mükellefe vergi ziyaı cezası kesilmez.

Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannamelere Ceza Kesilmesi

Pişmanlık hükmü gerek genel, gerek özel usulsüzlük cezalarının kesilmesini önlemez.

• Pişmanlık talebi kabul edilen beyannamelere 1. derece 1 kat usulsüzlük cezası kesilir.
• Pişmanlık talebiyle verilen beyannamelerde zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle ödenecek verginin bulunmaması veya matraha ilişkin bilgilerin olmaması durumunda pişmanlık talebiyle verilen beyannameler için pişmanlık talebi vergi dairesince kabul edilmez.
• Pişmanlık talebi kabul edilmeyen beyannameler kanuni süresinden sonra verilen beyanname kabul edilerek 1. derece 2 kat usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezasının %50’si kıyaslanarak miktar itibariyle en ağır olanı kesilir.
• Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ek olarak pişmanlık talebi ile verilen ek beyannameye usulsüzlük cezası kesilmez.
• Vergisi kanuni süresinde ödenmiş olmakla birlikte beyannamenin kanuni süresinden sonra pişmanlıkla verilmesi halinde pişmanlık zammı hesaplanmaz.

Pişmanlık Şartlarına Uyulmamasının Sonuçları

Pişmanlıkla verilen beyanname üzerine ödeme zamanında yapılmazsa ne olur?  Pişmanlık şartlarını ödeme yönünden ihlal eden mükellefler pişmanlıktan yararlanamaz. Bu durumda bu mükelleflerin verdiği beyannameler kanuni süresinden sonra verilen beyanname olarak kabul edilir ve 1. derece 2 kat usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezasının %50 si kıyaslanarak miktar itibariyle en ağırı kesilir.

VUK 371 Pişmanlık ve Islah Madde Metni

Vergi Usul Kanunu (VUK) 371 nci madde metni aşağıdaki gibidir:

“Pişmanlık ve Islah
Madde 371

(Değişik: 23/1/2008 – 5728/281 md.) Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaı cezasını gerektiren fiilleri işleyen mükelleflerle bunların işlenişine iştirak eden diğer kişilerin kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber vermesi hâlinde, haklarında aşağıda yazılı kayıt ve şartlarla vergi ziyaı cezası kesilmez.

1. Mükellefin keyfiyeti haber verdiği tarihten önce bir muhbir tarafından her hangi resmi bir makama dilekçe ile veya şifahi beyanı tutanakla tevsik edilmek suretiyle haber verilen husus hakkında ihbarda bulunulmamış olması (Dilekçe veya tutanağın resmi kayıtlara geçirilmiş olması şarttır.).

2. Haber verme dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef nezdinde her hangi bir vergi incelemesine başlandığı veya olayın takdir komisyonuna intikal ettirildiği günden evvel (Kaçakçılık suçu teşkil eden fiillerin işlendiğinin tespitinden önce) verilmiş ve resmi kayıtlara geçirilmiş olması.

3. Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber verme dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde tevdi olunması.

4. Eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefin keyfiyeti haber verme tarihinden başlayarak onbeş gün içinde tamamlanması veya düzeltilmesi.

5. Mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak onbeş gün içinde ödenmesi.

Bu madde hükümleri, emlak vergisi ile ilgili olarak uygulanmaz.”

VUK 371 Kapsamında Pişmanlık Dilekçesi Örneği

VUK 371 inci maddesi kapsamında ilgili vergi dairesine verilecek pişmanlık dilekçesi örneği aşağıda sunulmuştur:

20/08/2017

ADALAR VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE
İSTANBUL

             Dairenizin 11111111111 T.C. Kimlik Numaralı Gelir Vergisi mükellefiyim. Ocak 2016 – Aralık 2016 vergilendirme dönemine ilişkin Gelir Vergisi beyannamemi sehven Dairenize vermemiş bulunmaktayım.

Bu döneme ait beyannamemi 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 371 inci maddesi gereğince pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre vermek istiyorum.

Gereğini bilgilerinize arz ederim.

AD-SOYAD

İMZA

Pişmanlık Dilekçesi oluşturmak için Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) “DİLEKÇEMATİK” uygulamasını da kullanabilirsiniz.

vergidosyasi.com

20.08.2017

NOT: Tüm hakları yazarına aittir. vergidosyasi.com adresindeki aktif linkine atıfta bulunularak alıntı yapılabilir. AYNEN YAYIMLANAMAZ.