IBAN NEDİR?

Avrupa Birliği düzenlemeleri çerçevesinde, ülkeler arasında gerçekleştirilen para transferlerinin hızı ile kalitesini artırmak ve maliyetlerini düşürmek amacıyla International Bank Account Number-IBAN adı verilen uluslararası banka hesap numarası standardı geliştirilmiştir.

IBAN bugün 33 Avrupa ülkesinde kullanılmaktadır. IBAN’ın amacı Avrupa ülkelerindeki banka ve diğer finansal kurumlar aracılığı ile gerçekleştirilen para transferlerindeki hataları ve bundan doğan gecikmeleri engellemektir. IBAN sayesinde transfer edilen para daha hızlı ve hatasız bir biçimde göndericinin hesabından alıcının hesabına geçmekte; böylece, işlemlerde oluşan hatalardan kaynaklanan bekleme süreleri ve ek maliyetler ortadan kalkmaktadır.

IBAN STANDARDI NEDİR? IBAN NUMARASINDAKİ RAKAMLAR NEYİ İFADE EDER?

IBAN, Dünyadaki tüm banka hesapları içinde yalnızca bir hesabı işaret eden; rakam ve harflerden oluşur. Her hesabın bir IBAN’ı vardır ve bir IBAN, yalnızca bir hesabı işaret eder.

İban numarası kaç hanelidir? Bir IBAN, en fazla 34 basamaktan oluşur. IBAN’ın ilk dört hanesi, iki haneli ülke kodu ve iki haneli kontrol rakamıdır. Kontrol rakamı, IBAN’ın doğru ve geçerli olup olmadığını gösterir. IBAN’ın bundan sonraki kısmı, ulusal banka hesap numarasını içerir. Bu bölüm, IBAN’ın toplam uzunluğu 34 haneyi aşmayacak şekilde her ülke tarafından serbestçe belirlenebilir.

Türkiye’de IBAN 26 karakterden oluşmaktadır. İlk iki hane ülke kodunu belirtmektedir ve Türkiye için TR’dir. Sonraki 2 hane kontrol basamaklarını oluşturmakta ve IBAN’ın doğrulanmasında kullanılmaktadır. Sonraki 5 hane banka kodunu ifade etmektedir. Rezerv alan tek basamaklı olup, değiştirilene kadar sıfır olarak kabul edilmiştir. Son 16 hane ise banka hesap numarasını belirtmektedir.

iban numarasındaki karakter ve hanelerin anlamı

5 Ağustos 2021 tarih ve 31559 sayılı Resmi Gazete’de TCMB tarafından yayımlanan “Uluslararası Banka Hesap Numarası Hakkında Tebliğ (Sayı 2008/6)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı 2021/5)’te iban hesabında yer alan sayısal ve alfabetik karakterlerin ne anlama geldiği ve bunların hangi esaslara göre belirlendiği aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:

“(1) IBAN yalnızca bir hesabı işaret eden 26 sayısal/alfabetik karakterden oluşur. Soldan sağa karakter dizilimi Ek 1’de gösterilen şekilde aşağıda belirtilen esaslara göre yapılır:

“(4) IBAN oluşturulurken kullanılacak ödeme hizmeti sağlayıcısı kodları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenir.

(5) Hesap numarası alanı için standart bir format yoktur. Ancak hesap numarası olarak tespit edilen 16 hanenin sağa dayalı olarak yazılması ve varsa sol tarafındaki boşlukların sıfır ile doldurulması zorunludur.”

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/08/20210805-17.htm