71 DİREKT İLKMADDE VE MALZEME GİDERLERİ HESAP GRUBU

Bu grupta yer alan hesaplar, üretilen mamülün bünyesine ana madde olarak katılan ve hangi mamülden ne kadar tüketildiği, ekonomik bakımdan ayrı olarak izlenebilen ilkmadde ve malzemelerle ilgili gider, yansıtma ve fark hesaplarını kapsar.

710. Direkt İlkmadde Ve Malzeme Giderleri Hesabı:

Bu giderler, esas üretim gider yerleri ile ilgili olup, mamülün bünyesine giren, mamülün temel öğesini oluşturan ve mamülün bünyesine doğrudan yüklenebilen maddelerin kullanımı fiili tutarlarla bu hesapta izlenir. Üretimde kullanılmayan ve satılan ilkmadde ve malzemenin maliyeti bu hesapta izlenmez.

Hesabın İşleyişi :

Dönem içinde üretimde kullanılmak üzere ana ve yardımcı üretim yerlerinde ambardan çekilen direkt maddeler bu hesabın borcuna, “150- İlkmadde ve Malzeme Hesabı”nın alacağına kaydedilir. Eş zamanlı kayıt sistemi uygulayan işletmelerde giderlerin tahakkuk kaydının yapılmasını sağlamak üzere düzenlenen fişte, gider çeşidi ile gider yeri kodunun yazılması esastır.

Hesapla ilgili yapılan düzeltmeler hesabın alacağına kaydedilir. Dönem sonlarında hu hesap, “711- Direkt İlkmadde ve Malzeme Yansıtma Hesabı” ile karşılaştırılarak kapatılır.

711- Direkt İlkmadde ve Malzeme Yansıtma Hesabı :

Fiili maliyet yönteminin uygulandığı durumlarda “710- Direkt İlkmadde ve Malzeme Giderleri Hesabı”nın borcuna gider çeşidi olarak kaydedilen giderler ile, önceden saptanmış maliyet yöntemlerinin uygulandığı durumlarda, önceden hesaplanmış giderler, maliyet unsuru olarak bu hesabın alacağı karşılığında “151- Yarı Mamüller-Üretim Hesabı”na borç kaydedilir. Dönem sonlarında “710- Direkt İlkmadde ve Malzeme Giderleri Hesabı” ile karşılaştırılarak kapatılır.

712- Direkt İlkmadde ve Malzeme Fiyat Farkı :

Önceden saptanmış maliyet hesaplama yöntemlerinin uygulandığı durumlarda fiili direkt ilkmadde ve malzeme giderleri ile önceden saptanmış ve maliyetlere yüklenmiş, direkt ilkmadde ve malzeme giderleri arasındaki olumlu veya olumsuz fiyat farklarının izlendiği hesaptır. Olumsuz fiyat farkları bu hesabın borcuna, olumlu fiyat farkları ise alacağına kaydedilir. Dönem sonlarında bu hesap ilgili stok ve satış maliyet hesaplarına aktarılarak kapatılır.

713- Direkt İlkmadde ve Malzeme Miktar Farkı :

Önceden saptanmış maliyet yöntemlerinin uygulandığı durumlarda fiili direkt ilkmadde ve malzeme giderleri ile önceden saptanmış direkt ilkmadde ve malzeme giderleri arasındaki olumlu veya olumsuz miktar farklarının kaydedildiği hesaptır. Olumsuz miktar farkları hesabın borcuna, olumlu farklar ise alacağına kaydedilir. Dönem sonunda hu hesap ilgili stok ve satış maliyet hesaplarına aktarılarak kapatılır.

MUHASEBE KAYIT ÖRNEKLERİ:

Örnek: A işletmesi 10.000 TL’lik ilk madde ve malzeme (hammadde) satın almıştır. Bu malzemenin 5.000 TL’lik kısmını üretime aktarmış, üretim sonunda da yarı mamul ortaya çıkmıştır. Bu işlemlere ilişkin muhasebe kayıtları sırasıyla aşağıdaki gibi olacaktır.

İlk Madde ve Malzeme Satın Alma İşlemi

————————/————

150- İLK MADDE VE MALZEME          10.000

191- İNDİRİLECEK KDV                  1.800

102 BANKALAR             11.800

—————–/————————————

İlk madde ve malzemenin üretime aktarılma kaydı (5.000 TL’lik kısmı aktarılmıştır.)

————————/————

710- DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ    5.000

150- İLK MADDE VE MALZEME       5.000

—————–/————————-

İlk madde ve malzemenin yarı mamule dönüşme kaydı:

————————/————

151 YARI MAMULLER   5.000

711- İLK MADDE VE MALZEME  GİDERLERİ YANSITMA     5.000

—————–/————————-

Dönem sonunda 710 nolu hesabın kapatılma kaydı.

————————/————

711- DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ  YANSITMA  5.000

710- İLK MADDE VE MALZEME  GİDERLERİ    5.000

—————–/————————-