Vergi mevzuatımıza göre, usul hükümlerine uygun şekilde tevsik edilmeyen giderlerin ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.
Gelir veya kurumlar vergisi uyarınca indirilebilecek giderlerin, Vergi Usul Kanununun 227 ve müteakip maddeleri hükümlerinde belirtilen şekilde tevsiki zorunludur. Söz konusu hükümler çerçevesinde tevsik edilemeyen giderlerin ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün değildir.
Yukarıda zikredilen gider yazılabilmesi için tevsik zorunluluğunun bir istisnasını 4108 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin 1 numaralı bendine eklenen parantez içi hüküm mümkün kılmaktadır. Söz konusu parantez içi hükme göre, bazı giderlerin Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerine göre tevsik edilemediği hallerde de ticari kazancın tespitinde indirimine müsaade edilmiştir. Söz konusu hüküm aşağıdaki gibidir:
“(İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.)”
Bir belge ile tevsik edilme zorunluluğu bulunmadan gider olarak defterlere kaydedilip matrahın tespitinde dikkate alınabilen söz konusu unsurlar götürü gider olarak isimlendirilmektedir.
Götürü gider uygulaması, mükelleflerin yurt dışındaki işleri ile ilgili olarak yapmış oldukları giderlerden belgesi temin edilemeyenlerin, anılan faaliyetlerden sağlanan hasılatın belli bir oranını aşmamak şartıyla ticari kazançtan indirilmesini öngören bir müessesedir.
İhracatta götürü gider uygulaması, yurtdışındaki bazı giderlerin çeşitli nedenlerle belgelendirilemediği mantığına dayanmaktadır. Finans ve vergi sistemi oturmamış ülkelerde harcama karşılığı belge alabilmek mümkün olmayabilmektedir.
İhracatta götürü gider uygulaması, özellikle ihracatı ciddi boyutlara ulaşan kurumlar açısından vergi avantajları doğurmaktadır.
Götürü Gider Uygulamasından Kimler Yararlanabilir?
Götürü gider uygulamasından;
- İhracat,
- Yurt dışında inşaat,
- Yurt dışında onarma,
- Yurt dışında montaj ve teknik hizmetler,
- Uluslararası taşımacılık
faaliyetinde bulunan, dar mükellefiyet esasında vergilendirilenler de dahil olmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilir.
Götürü Gider Kaydedilebilecek Azami Tutar Nedir?
Belgelendirilemeyen giderlere karşılık olmak üzere, götürü olarak gider kaydedilebilecek tutar, ihracat ve yurt dışında yapılan inşaat, onarma, montaj, teknik hizmetler ile taşımacılık faaliyetlerinden döviz olarak elde edilen hasılatın binde beşini aşamayacaktır. Sözü edilen hasılat kavramı içinde değerlendirilecek dövizlerin, kambiyo mevzuatı gereğince Türkiye’ye getirilme şartı aranılmayacaktır:
Götürü Gider Uygulamasında Dikkate Alınacak İhracat Hasılatı Neyi İfade Eder?
Her türlü ihracat ve yurt dışı taşımacılıktan döviz cinsinden sağlanan hasılat, götürü gider kaydına esas azami tutarın hesaplanmasında dikkate alınabilecektir. Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat hasılatı azami gider tutarının tespitinde dikkate alınmayacaktır. Ancak, Kuzey Kıbrıs Türk Cuhmuriyeti’ne Türk Lirası karşılığı yapılmış ihracat, döviz cinsinden hasılat olarak kabul edilecektir.
Döviz olarak elde edilen ihracat hasılatının Türk Lirası karşılığının tespitinde, hasılatın kanuni defterlere kaydedildiği tarihte geçerli olan ve T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan edilmiş döviz alış kurlarının esas alınması gerekmektedir.
Götürü Giderlerin Muhasebeleştirilmesi
İşletmenin yurt dışı faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan belgesiz giderlerin de Tekdüzen Muhasebe Sisteminde ilgili gider hesaplarında izlenmesi ve dönem sonunda “690 Dönem Kar-Zarar” hesabına aktarılması gerekir.
Uygulama: XYZ A.Ş 2019 Kasım ayında yapmış olduğu yurt dışı satışları toplamı 10.000.000 TL’dir. İlgili dönem götürü gider kaydı aşağıdaki gibidir:
10.000.000 x 0,005 = 50.000 TL
———————————-11/2019———————————–
760 PAZARLAMA SATIŞ DAĞITIM 50.000
100 KASA 50.000
Götürü gider kaydı.
Götürü Gider Uygulamasının Mükellefe Sağladığı Avantaj
XYZ Şirketinin 2017 yılında döviz karşılığı ihracat hasılatı olarak 100 milyon TL elde etmiştir. Götürü gider uygulaması nedeniyle sağlayacağı vergi avantajı aşağıdaki gibidir:
A- 2017 Döviz Karşılığı İhracat Hasılatı (A) |
200.000.000 |
B- İndirilebilecek Götürü Gider (Ax0,005) |
1.000.000 |
C- Kurumlar Vergisi Avantajı (Bx0,22) |
220.000 |
Yukarıdaki örnekte yer alan mükellef, götürü gider uygulaması sayesinde 1.000.000 TL daha düşük matrah beyan etmek suretiyle 220.000 TL vergi avantajı sağlamıştır.
28.01.2019
vergidosyasi.com
Categories: GELİR VERGİSİ, KURUMLAR VERGİSİ