NOTERLİK

Noterlik Mesleği, Kurulması, Yetki Çevresi ve Noterliklerin Sınıflandırması

NOTERLİK KANUNU
Kanun Numarası : 1512
Kabul Tarihi : 18/1/1972
Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 5/2/1972 Sayı : 14090
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 11 Sayfa : 408

BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler

Noterlik Mesleği:

Madde 1 – Noterlik bir kamu hizmetidir. Noterler, hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek için işlemleri belgelendirir ve kanunlarla verilen başka görevleri yaparlar.

Noterliklerin kurulması ve yetki çevresi:

Madde 2 – Her asliye ve münferit sulh mahkemesinin bulunduğu yerde, o mahkemenin yargı çevresindeki noterlik işlerini görmeye yetkili olmak üzere bir noterlik kurulur.
(Ek ikinci fıkra: 2/3/2005-5309/1 md.) Ancak asliye mahkemesinin yargı çevresinin birden çok ilçeyi kapsaması durumunda, gerektiğinde diğer ilçelerde de noterlik kurulabilir.

Şu kadar ki, bir ilin belediye sınırları içinde birden fazla noterlik bulunduğu takdirde, her noterlik, bağlı olduğu asliye mahkemesinin yargı çevresi ile sınırlı olmaksızın, il belediyesi sınırları içindeki bütün noterlik işlerini görmeye yetkilidir.

(Ek dördüncü fıkra: 14/7/2004-5219/8 md.) Asliye mahkemesinin kaldırıldığı ilçelerdeki birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterliklerin faaliyetleri devam eder. Bu yerlerde birden çok noterlik de kurulabilir. Asliye mahkemesi bulunmayan ilçelerde faaliyetleri devam eden veya yeniden kurulan aynı yargı çevresi içerisinde olup aynı belediye hudutları içerisinde bulunmayan noterlikler hakkında 109 uncu madde hükmü uygulanmaz.

Onuncu kısım hükümleri saklıdır.

Birden çok noterlik açılması ve noterliğin kapatılması:

Madde 3 – Adalet Bakanlığı, iş yoğunluğunda artış görülen yerlerde birden çok noterlik açabilir.

Adalet Bakanlığı, bir yerdeki noterliklerin gayrisafi gelirlerinin toplamı ile iş hayatındaki gelişme ve gerilemeleri gözönünde bulundurmak suretiyle yukarıdaki fıkrada yazılı salahiyetini kullanır.

Mevcut noterliklerden birden fazlasını, boşalmış bulunması kaydiyle kapatabilir.

Adalet Bakanlığı birden çok noterlik açma ve noterliklerden birden fazlasını kapatma yetkisini kullanmadan önce Türkiye Noterler Birliğinin mütalaasını alır.

(Ek fıkra: 14/7/2004-5219/8 md.) Asliye mahkemesinin kaldırıldığı ilçelerdeki birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterlikler ise boşalmış olması halinde, Türkiye Noterler Birliğinin teklifi üzerine Adalet Bakanlığınca kapatılabilir.

Noterliklerin sınıflandırılması:

Madde 4 – Noterlikler dört sınıfa ayrılır.

Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterlikler, Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığınca sınıflandırılır.

Bu sınıflandırmada, her noterliğin yetki çevresi içindeki nüfus, iş yoğunluğu ve noterlik geliri esas tutulur. Genellikle, aynı mahkemeye bağlı noterlikler aynı sınıftan sayılır.

Adalet Bakanlığı, her dört yılda bir noterliklerin durumunu inceliyerek, yeniden yapacağı sınıflandırmayı Resmi Gazete ile ilan eder.

Yukarıki fıkrada gösterilen dört yıllık süre içinde açılan yeni noterlikler, sürenin bitimi beklenmeden ikinci fıkraya göre ve tahmini gayrisafi gelirleri de gözönünde tutulmak suretiyle sınıflandırılarak, Resmi Gazete ile ilan olunur.

Dördüncü sınıf noterliğe indirme hakkındaki 31 inci madde hükmü saklıdır. Şu kadar ki, dördüncü sınıf noterlikten üçüncü sınıfa geçirilecek olanlar, her yılın Nisan ay’ı başında tespit edilerek ilan olunur.

Yeni sınıflandırma ilan oluncaya kadar, eski sınıflandırmaya göre uygulama yapılır.

Yazımıza ilişkin görüş, eleştiri ve katkılarınızı lütfen bize bildiriniz.