Hak ehliyeti nedir?

Hak ehliyeti; bir kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme ehliyetidir.

Madde 8.- Her insanın hak ehliyeti vardır. Buna göre bütün insanlar, hukuk düzeninin sınırları içinde, haklara ve borçlara ehil olmada eşittirler.

Fiil ehliyeti Nedir?

Fiil Ehliyeti: Kişinin kendi iradi bir davranışıyla hukuki bir sonuç meydana getirebimesini ifade eder. Kişinin kendi davanışıyla hak ve borç sahibi olabilmesidir. Hak ehliyetine sahip olmak demek her zaman fiil ehliyetine de sahip olmak anlamına gelmez. Fiil ehliyetine ilişkin düzenlemeler tamamen  emredicidir . Aksinin kararlaştırılması mümkün değildir. (1)

Herkes sağ ve tam doğmak koşuluyla ana rahmine düştüğü andan itibaren hak ehliyetine sahiptir. Ancak, bir kimsenin kendi fiilleriyle hak edinebilmesi ve borç altına girebilmesi için fiil ehliyetine sahip olması gerekir. Fiil ehliyetinin şartları: Ayırt etme gücüne sahip olma, ergin olma ve kısıtlı olmamaktır. (Oğuzman ve Diğerleri)

Vergi Açısından Fiil Ehliyeti

Vergi Usul Kanunu’nun 9/1 fıkrasında mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni ehliyetin diğer bir deyişle fiil ehliyetinin şart olmadığını öngörmüştür. Gerçek kişinin hak ehliyetine sahip olması yeterlidir. Zira vergi hukukunda ehliyet, kişinin ödeme gücünden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla ödeme gücüne sahip küçük ya da kısıtlı da vergi mükellefi ya da sorumlusu olabilecektir. (Karakoç)

Vergi Usul Kanunu’nun 332. maddesi gereğince kanuni temsilci, vergi cezalarının muhatabıdır.

Kaynaklar

Kemal Oğuzman/Özer Seliçi/Saibe Oktay Özdemir, (2013), Kişiler Hukuku, 13. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul. s. 40.

http://www.adhochukuk.com/haber-icerik-hak-ehliyeti-ve-fiil-ehliyeti-kavramlari-31.html

Yusuf, Karakoç, (2014), Genel Vergi Hukuku, 7. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, s. 211-212