Yabancı para karşılığı işlemlerde kullanılacak kurlar açısından TCMB tarafından belirlenen ve ilan edilen Merkez Bankası gösterge niteliğindeki kurlar önem taşır. Peki, gösterge kurlar nasıl belirlenir? Nasıl ilan edilir? Aşağıda bu soruların cevapları yer almaktadır.
Gösterge Kurlar; Merkez Bankası tarafından her iş günü, saat 15.30’da belirlenir. 2 Ocak 2015 tarihinden itibaren Merkez Bankası; 1 ABD doları karşılığında, Türk Lirası döviz kurunu şu şekilde belirler:
- Öncelikle 10.00-15.00 arasında her saat başı, bankalararası döviz piyasasında 1 ABD doları karşılığında Türk lirasına kotasyon veren (fiyat veren) bankaların alım ve satım fiyat ortalamalasını alır.
- Ortaya çıkan bu 6 değerin de ortalamasını alarak bir “orta değer” tespit eder.
- Orta değere iskonto ve prim uygulayarak alış ve satış kurlarını belirler. Kur Ortalamaları Hesaplama Saatleri:
10.00: 1’inci Ortalama
11.00: 2’inci Ortalama
12.00: 3’üncü Ortalama
13.00: 4’üncü Ortalama
14.00: 5’inci Ortalama
15.00: 6’ıncı Ortalama
Benzer şekilde diğer döviz kurları için de, uluslararası piyasalardaki çapraz kurların 10.00-15.00 arasında alınan 6 değerinin aritmetik ortalaması ABD doları orta değerine uygulanarak diğer döviz kurları için de orta değerler hesaplanmakta, her bir döviz kuru için belirlenen orta değerlere iskonto ve prim ygulanarak ilgili döviz kurlarının döviz alış ve döviz satış değerleri belirlenmektedir.
Yukarıdaki tabloda yer alan saatlerde belirlenmiş ortalamalar ve orta değer ile ABD doları/euro çapraz kurları; ertesi iş günü Merkez Bankası İnternet sitesindeki Piyasa Verileri sayfasında ilan edilir. Her iş günü belirlenen Merkez Bankası gösterge niteliğindeki döviz ve efektif alış-satış kurları ise, aynı gün içerisinde 15.30’da İnternet sitesinde ilan edilir, ertesi gün ise Resmi Gazete’de yayımlanır. Yayımlanan bu kur değerleri; hiçbir kişi veya kurumu bağlamamakla birlikte, belirlendikleri günden bir iş günü sonra, Merkez Bankası tarafından gişe ve bazı muhasebe işlemlerinde kullanılabilir.
Merkez Bankası dışındaki gerçek ve tüzel kişiler arasında yapılan işlemlerde ise, hangi kurun uygulanacağına bu kişilerin kendileri karar verir. Bunun yanında; resmi tatiller, hafta sonları ve yarım gün çalışılan günlerde gösterge kur belirlenmez.
Alım satıma konu olmayan, dolayısıyla gösterge niteliğinde Türk lirası karşılıkları belirlenmeyen bazı dövizler yine Merkez Bankasının konusudur. Bu nitelikteki döviz kurlarının Türk lirası karşılıkları da günlük olarak hesaplanıp Merkez Bankası İnternet sitesinde ilan edilir.
Kaynak: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Banka+Hakkinda/Sikca+Sorulan+Sorular/
Aşağıda 6 Mayıs 2021 tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki TCMB Kurları ve bu kurların yayımlandığı 7 Mayıs 2021 tarihli Resmi Gazetenin ilgili bölümü sunulmuştur:

Categories: tcmb