Katma Değer Vergisi, harcama vergisidir. Dolaylı vergi grubunda yer alır.

Katma Değer Vergisi, mal ve hizmet teslimlerinden alınan, mal veya hizmeti teslim alanın, teslim edene ödediği vergi türüdür.

KDV’nin yasal dayanağını 3065 Sayılı KDV Kanunu oluşturur. Bu Kanuna göre, bu Kanunda belirtilen ithalat istisnaları dışında kalan her türlü mal ve hizmet ithalatından KDV alınır. İthalattan alınan KDV, gümrük idaresi tarafından hesaplanır; gümrük vergisi ile birlikte ve aynı zamanda tahsil edilir.

KDV oranları 3065 sayılı KDV Kanununa ekli listelerde belirlenir.

Buna göre:

a) Ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için, % 18
b) Ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1
c) Ekli (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8

olarak tespit edilmiştir.

Katma değer vergisin konusu genel olarak mal ve hizmet üretim ve dağıtımında yaratılan katma değerdir. Bu kapsamda katma değer, her üretim faktörünün malların alış ve satış fiyatı arasında yarattığı farktır. (Erginay, s. 263).

Katma değer vergisi, kanuni mükelleflerin çeşitli iktisadi aşamalardan geçerek ödedikleri vergiye kendisinden sonra gelen ve son olarak da nihai mükellefi olarak nitelendirilen kişiye (tüketiciye) aktarması nedeniyle dolaylı vergiler içinde değerlendirilmektedir. Katma Değer vergisi, mal veya hizmetin satış fiyatını esas alan yayılı muamele vergilerine göre tarafsız olması, üretim-tüketim aşamalarının tamamını kavraması vergi piramitleşmesine sebebiyet vermemesi nedeniyle harcamalar üzerinden alınan vergilerin en moderni olarak kabul edilir.  (Şenyüz, s. 463,464. ).

KDV yayılı gider vergileri içerisinde yer almaktadır. Katma değer vergisi, üretim-tüketim zincirinin her aşamasında mal ve hizmetlerin satışından alınan bir genel gider vergisidir. KDV’nin matrahı, iktisadi faaliyetin belirli aşamalarında oluşturulan ve firmanın mamul veya aramal olarak aldığı maddeye kendi faaliyeti sonucu eklediği değer artışı olan katma değerden ibarettir. Daha önce vergilendirilen iktisadi değer ile daha önce ödenmiş olan vergi matraha dâhil edilmez. Böylece, KDV açısından üretim-tüketim zincirinde, her firma, ekonomik faaliyete kattığı değer üzerinden vergilendirilmektedir. Katma değer; mal ve hizmetin alış bedeli ile satış bedeli arasındaki olumlu farktır ( Öner, 2017: 44).

Türkiye’de katma değer vergisi uygulaması 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 01.01.1985 tarihinde yürürlüğe girmesi ile başlamıştır.

KDV’nin hangi ülkede  hangi yılda uygulamaya girdiği konusunda ayrıntılı bilgi için TIKLAYINIZ.

10.08.2019

vergidosyasi.com

Kaynaklar: 

Erginay, Akif, Vergi Hukuku, Savaş Yayınları, Ankara, 1990.

Öner, Erdoğan; Kamu Maliyesi. 2. Basım. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 2017.

Şenyüz, Doğan; Türk Vergi Sistemi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2007.