Mamul üretim maliyetlerinin tayininde ilk madde malzeme, direkt işçilik giderleri ile genel üretim maliyetleri söz konusu olur. Bunlardan ilk madde ve malzeme ile direkt işçilik giderleri ürünün miktarı arttıkça artan, azaldıkça azalan nitelikte giderler olduğu için “değişken maliyetler” olarak isimlendirilir. Buna karşılık, üretim miktarı ile ilişkisiz şekilde yapılan maliyetler de söz konusudur. Fabrika bina kirası, gece bekçisinin ücreti ve benzeri gibi. Bunlar “sabit maliyetler” olarak isimlendirilir. Maliyet yöntemleri değişken ve sabit maliyetlerin mamul maliyetine ne şekilde yansıtılacağı ile ilgili yöntemler olup esasa itibariyle üç temel yöntemdir:

• Tam Maliyet Yöntemi
• Değişken Maliyet Yöntemi
• Normal Maliyet Yöntemi

Değişken maliyet yöntemi yalnızca değişken üretim maliyetlerinin üretilen mamullerin maliyeti ile ilişkilendirilip, sabit üretim maliyetlerinin doğrudan dönem gideri olarak kabul edildiği bir yöntemdir.

Değişken maliyet yönteminde mamul maliyeti direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik, değişken genel üretim maliyetlerinden oluşmakta, sabit genel üretim maliyetleri doğrudan dönem gideri olarak raporlanmaktadır. Değişken maliyet yönteminde, sabit genel üretim maliyeti ve sabit satış ve genel yönetim maliyetleri doğrudan dönem gideri olarak raporlanacak, mamul maliyeti ile ilişkilendirilmeyecektir.