Nitelikleri itibarıyla hazır değer sayılan pullar, vadesi gelmiş kuponlar, tahsil edilecek banka ve posta havaleleri (yoldaki paralar gibi) değerleri kapsar.
Günümüzde en çok kredi kartı ile satış işlemleri için kullanıldığı görülmektedir.
Hazır değerlerin öne çıkanları aşağıdaki gibidir:
• Henüz bedeli tahsil edilmemiş kredi kartı slipleri,
• Henüz bedeli tahsil edilmemiş menkul kıymet kuponları,
• Henüz işletmeye ulaşmamış yoldaki paralar.
İşleyişi
Bu değerler elde edildiğinde hesabın borcuna, elden çıkarıldığında da hesabın alacağına kaydedilir. Hesap talip hesaplar şeklinde bölümlendirme yapılarak, bu başlık altında tutulan varlıkların türleri ve tutarları kolaylıkla görülür.
Değerlemesi
Bu hesaba kaydedilen kıymetler kayıtlı (mukayyet) değerleri üzerinden değerlenir. Yabancı para cinsinden olan kıymetler dönem sonunda değerleme kuru üzerinden bilanço günündeki değerine getirilir.
Envanteri
Cüzdandaki vadesi dolmuş kuponlar sayılarak hesap kalanları ile mutabakatı sağlanır. Yabancı para üzerinden olan kıymetler dönem sonunda değerleme kuru üzerinden bilanço günündeki değerine getirilir. Bu işlemde değer artışı, 646 Kambiyo Karları hesabına alacak, değer azalışı 656 Kambiyo Zararları Hesabına borç kaydedilir.
Örnek Muhasebe Kaydı:
ÖRNEK: ABY Anonim Şirketi 12.05.2021 tarihinde kredi kartı ile %18 KDV oranlı ticari malı kdv hariç 10.000 TL’ye satmıştır. Bu satışa ilişkin kayıt aşağıdaki gibi olacaktır:
- —————— 12.05.2021 ——————
- 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 11.800
- 108.01 Kredi Kartı Slipleri
- 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 10.000
- 391 HESAPLANAN KDV 1.800
Kredi kartı ile satış kaydı
- ——————— / ———————
Satış bedeli 10.06.2021 tarihinde banka tarafından işletmenin hesabına aktarılmıştır. Buna ilişkin muhasebe kaydı (Bankanın Komisyon almadığı varsayımı)
- —————— 10.06.2021 ——————
- 102 BANKALAR 11.800
- 102.01…. Bankası
- 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 11.800
- 108.01 Kredi Kartı Slipleri
Banka ekstresi gereği …. banka … hesabına aktarılan kredi kartı ile yapılan satış
- ——————— / ———————
Satış bedeli 10.06.2021 tarihinde banka tarafından işletmenin hesabına aktarılmıştır. Buna ilişkin muhasebe kaydı (Bankanın %1 Komisyon aldığı varsayımı)
- —————— 10.06.2021 ——————
102 BANKALAR 11.682 - 780 FİNANSMAN GİDERLERİ 118
-
-
- 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 11.800
108.01 Kredi Kartı Slipleri
Banka ekstresi gereği …. banka … hesabına aktarılan kredi kartı ile yapılan satış
- 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 11.800
-
-
- ——————— / ———————
ÖRNEK: İşletmenin müşterisi tarafından 12 Aralık 2017 tarihinde 1.000 TL’nin posta çeki ile gönderildiğine ilişkin dekont işletmeye fakslanmıştır. Posta çeki, 3 gün sonra tahsil edilmiştir.
—————— 12.12.2017 ——————
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 1.000
108.02.13 Posta Çeki
120 ALICILAR 1.000
Gelen posta çeki dekontuna ilişkin kayıt
——————— 15.12.2017 ———————
100 KASA 1000
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 1.000
108.02.13 Posta Çeki
Posta çekinin tahsili
——————— / ———————