549 Özel Fonlar Hesabı İşletmede bırakılması ve tasarrufu zorunlu yasal fonlar ile diğer maksatlarla ayrılan fonların izlendiği hesaptır.
549 Özel Fonlar Hesabının İşleyişi:
Kârdan ayrılan tutarlar bu hesaba alacak, mahsubunda borç kaydedilir.
Özel Fonlar Hesabı Muhasebe Kayıt Örneği.
Örnek 1: İşletme 2017 yılında 250.000 TL’ye aldığı kamyonete %20 oranında üç yıl amortisman ayırdığı, ilgili araç 15.08.2020 tarihinde 190.000 + KDV’ye peşin satıldığı, yönetimce yeni kamyonet alım kararı alındığı ve 20.10.2020 tarihinde 400.000 + KDV’ye peşin yeni kamyonet alınmıştır. Yeni kamyonetin de amortisman oranı %20’dir. Satılan kamyonetten doğan kar yenileme fonu olarak ayrılmıştır. Bu durumda yapılacak muhasebe kayıtları şöyledir. (Örnek: https://www.turmob.org.tr/ebulten/YorumSirkuleri/3.pdf kaynağından alınmıştır.)
______ 15.08.2020 _____
| 102 BANKALAR 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (3X50.000) | 224.200 150.000 | |
| 254 TAŞITLAR 391 HESAPLANAN KDV 679 DİĞER OLAN GELİR VE KARLAR | 250.000 34.200 90.000 |
_______ 15.08.2020 _______
| 679 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR | 90.000 | |
| 549 YENİLEME FONU | 90.000 |
_______20.10.2020 _______
| 254 TAŞITLAR 191 İNDİRİLECEK KDV | 400.000 72.000 | |
| 102 BANKALAR | 472.000 |
________ 31.12.2020________
| 549 ÖZEL FONLAR | 80.000 | |
| 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 400.000 X %20=80.000 TL (1. YIL) | 80.000 |
_______31.12.2021_________
| 549 ÖZEL FONLAR 760 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ | 10.000 70.000 | |
| 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN | 80.000 |
Eğer şirket yeni bir araç alma yönünde karar almaz ve alım yapılmazsa 3. yılsonunda aşağıdaki kayıt yapılır.
_______ 31.12.2022 ______
| 549 ÖZEL FONLAR | 90.000 | |
| 671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KÂRLARI | 90.000 |