Potansiyel mükellef, normalde sürekli yükümlülüğü gerektirmeyen bir faaliyet yürütmekle birlikte, Vergi kimlik numarası kullanımının yaygınlaştırılması hakkındaki 4358 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlarla işlem yaparken vergi kimlik numarası kullanmak zorunda olanlar için öngörülen mükellefiyet türüdür.

TC Kimlik No Uygulaması İle Birlikte TC Vatandaşı Gerçek Kişiler İçin Potansiyel Mükellefiyet Vergi Kimlik Numarası Verilmesi Uygulaması 01.01.2007 tarihinden itibaren son bulmuştur.

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 47 nci maddesinde; “(1) Kişiler adına düzenlenecek olan her türlü form, beyanname, kimlik kartı, vergi kimlik kartı, sürücü belgesi, pasaport gibi bütün tanıtıcı belgelerde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasına yer verilir. 

(2) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası kurumlar ile diğer gerçek ve tüzel kişilerin her türlü işlem ve kayıtlarında esas alınır…” hükmü yer almaktadır.

Vergi mükellefiyetini gerektirecek bir faaliyeti olmadığı halde, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesinin son fıkrası ile 4358 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan tebliğlere istinaden ilgili gerçek ve tüzel kişilere vergi kimlik numarası ibraz etmek zorunda olan Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan gerçek kişiler, vergi kimlik numarası olarak Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını ibraz edeceklerinden, Türkiye Cumhuriyeti tabiyetindeki gerçek kişilere bu bent kapsamındaki işlemler için 01/01/2007 tarihinden itibaren vergi dairelerince potansiyel vergi kimlik numarası verilmeyecektir.

Yabancı Uyruklularda Durum:

Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası verilmediğinden, bu kişiler vergi dairelerince kendilerine verilen on haneli rakamdan oluşan vergi kimlik numaralarını sunmaya devam edeceklerdir.

Tablo : Potansiyel Mükelleflerin Türlerine Göre Dağılımı (30.06.2015 itibariyle)

Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı Uygulama Ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/VKNS78.htm (Erişim, 21.07.2015)

Örneğin adi ortaklık kurmaksızın birden fazla kişinin kendi arsalarına şahsi ihtiyaçları için bina inşa etmek için oluşturdukları ortaklıklara münhasır olmak üzere, talep edilmesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ibraz edilmek üzere birden fazla kişinin kendi arsalarına şahsi ihtiyaçları için bina inşa etmek için oluşturdukları ortaklıklar adına potansiyel vergi kimlik numarası verilmesi GİB tarafından uygun görülmüştür[1].

[1] GİB, Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi Seri No: 2010/2; Tarih 30/03/2010, Sayı B.07.1.GİB.0.05.70/7050-1/27939

Potansiyel Mükellef Kodu

Vergi Kimlik Numarası Hangi İşlemlerde Aranıyor:

Noterlik işlemleri,
İcra ve İflas Kanunu uyarınca yapılacak takip işlemleri,
Tapu işlemleri,
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca yapılacak tescil işlemleri,
Çek kullanımı,
Banka ve benzeri finans kurumlarınca yapılacak,
Bankacılık işlemleri;
Bankacılık ve mali hizmet işlemleri,
Her nev’i tahvil, bono ve borçlanma senedi işlemleri,
Kredi kartı okuma makinesi işlemleri,
Havale işlemleri,
Çek ve senet (bono) işlemleri,
Diğer mali işlemler;
Ödünç para verme işlemleri,
Özel finans kurumlarınca yapılan işlemler,
Yetkili müesseselerce yapılan işlemler,
Posta merkezi işlemleri,
Finansal kiralama işlemleri,
Sigortacılık işlemleri.
Posta çeki hesabının açtırılması,
Pasaport alımı,
Maliye Bakanlığı’nca belirlenecek diğer işlemler.
​